Sfermentowany ekstrakt ze stewii zabija komórki nowotworu trzustki

23 lipca 2025, 08:01

Ekstrakt z liści stewii, poddany fermentacji za pomocą bakterii żyjących na liściach bananowca, jest toksyczny dla komórek nowotworu raka trzustki, ale nie szkodzi zdrowym komórkom nerek, informują badacze z Uniwersytetu w Hiroszimie. Rak trzustki to bardzo złośliwy i śmiercionośny nowotwór. Odsetek osób, które przeżywają 5 lat od diagnozy wynosi mniej niż 10%.



„Trzy zdjęcia tej samej osoby”. Jak powstały Plejady i Hiady?

21 lipca 2025, 08:22

Orion Nebula Cluster (ONC), Plejady i Hiady mogą reprezentować trzy etapy rozwoju takiej samej gromady gwiazd, uważają naukowcy z irańskiego Instytutu Zaawansowanych Studiów Badań Podstawowych oraz Uniwersytetu w Bonn. Znaleźli oni dowody wskazujące, że te trzy układy gwiazd rozwijały się w ten sam sposób.


Jeden skan mózgu wystarczy, by określić tempo starzenia się i ryzyko chorób

18 lipca 2025, 11:06

Upływający czas zmienia nas w różnym tempie, a najbardziej chyba widocznym przypomnieniem tego zjawiska są spotkania klasowe po dekadach. Jedni ich uczestnicy są bardzo sprawni fizycznie i umysłowo, inni zaczynają odczuwać upływ czasu wcześniej. Naukowcy z Duke University, Harvard University i University of Otago poinformowali o opracowaniu narzędzia, które na podstawie jednego badania MRI jest w stanie stwierdzić, jak szybko starzeje się nasz mózg i oszacować ryzyko wystąpienia chorób neurodegeneracyjnych w późniejszym wieku.


Ludzkość doprowadziła do przesunięcia się skorupy ziemskiej

11 lipca 2025, 10:21

W ciągu ostatnich 200 lat ludzkość wybudowała tyle zapór wodnych, że masa nagromadzonej wody doprowadziła do przesunięcia się skorupy Ziemi w stosunku do osi obrotu naszej planety. Pierwsza ze zmian została wywołana przez zapory wybudowane w Amerykach, drugą zaś spowodowało budowanie zapór w Afryce i Azji.


Nawet w epoce lodowej Arktyka nie była w całości pokryta lodowcem

9 lipca 2025, 08:22

W środowisku naukowym od dawna trwa debata, czy w czasie okresów największego ochłodzenia Arktyka była cała pokryta lodowcem szelfowym o grubości dochodzącym do 1 kilometra. O istnieniu takiego lodowca ma świadczyć podmorski krajobraz Arktyki i dane geochemiczne. Międzynarodowy zespół naukowy z Norwegii, Niemiec i Wielkiej Brytanii poinformował na łamach Science Advances, że zmiany bioproduktywności wody nie uprawniają do stwierdzenia, by w czasie ostatnich 750 tysięcy lat w Arktyce istniał lodowiec rozciągający się mniej więcej od Svalbardu po Islandię.


Uzyskano najstarszy i najbardziej kompletny genom ze starożytnego Egiptu

8 lipca 2025, 09:54

Naukowcy z Instytutu Francisa Cricka i Liverpool John Moores University (LJMU) zskewencjonowali najstarsze DNA z Egiptu. Pochodzi ono od człowieka, który żył 4800–4500 lat temu, a więc w czasach, gdy powstawały pierwsze piramidy. Osiągnięcie zespołu Adelina Morez Jacobs, Pontusa Skoglunda i Linusa Girdlanda-Flinka jest tym bardziej imponujące, że mamy tutaj do czynienia nie tylko z najstarszym, ale i z pierwszym kompletnym ludzkim genomem ze starożytnego Egiptu. To świetnie pokazuje, jak wielkiego postępu dokonano od czasu, gdy w 1985 roku Svante Pääbo rozpoczynał pionierskie badania nad starożytnym egipskim DNA.


Lektura szkolna z Babilonu – hymn opiewający miasto

6 lipca 2025, 08:00

Babilońska lektura szkolna. Zaginiony przez tysiące lat hymn opiewający chwałę Babilonu. Przed wiekami był on kopiowany przez dzieci w ramach nauki.


Intensywne używanie ognia na terenie dzisiejszych Chin związane z ekspansją H. sapiens

30 czerwca 2025, 08:31

Opanowanie ognia to jeden z kluczowych momentów ludzkiej historii. Jednak pomiędzy samą umiejętnością jego rozpalania i kontrolowania, a powszechnym użytkowaniem – kiedy to ogień mógł rzeczywiście wpłynąć na ewolucję i historię człowieka – upłynęły setki tysięcy lat. Ogień przez setki milionów lat był na Ziemi zjawiskiem wyłącznie naturalnym. Jednak w czwartorzędzie coraz częściej był on celowo rozpalany przez ludzi, zmieniając ich dietę, umożliwiając produkcję narzędzi i adaptację do niskich temperatur, chroniąc przed zwierzętami, a w końcu kształtując też ekosystem poprzez zwiększenie częstotliwości przypadkowych czy też celowo wywoływanych pożarów. Poznanie historii jego stosowania pozwala więc lepiej poznać historię człowieka oraz naszej planety.


Niezwykły „Sześciokąt” nad biegunem Saturna

27 czerwca 2025, 10:13

Najdokładniejszy widok na niezwykły „Sześciokąt” nad biegunem północnym Saturna. To jedno z serii zdjęć wykonanych przez sondę Cassini, jest pierwszą kolorową fotografią, na którym widać „Sześciokąt” i pierwszym jego pełnym obrazem pokazanym z tej pozycji obserwacyjnej.


Noworodki mają wyższy poziom biomarkerów alzheimera niż ludzie chorzy

26 czerwca 2025, 12:38

Czy coś może łączyć zdrowe noworodki z osobami cierpiącymi na chorobę Alzhemera? Okazuje się, że tak. Jak donosi międzynarodowy zespół naukowy, u jednych i drugich występuje podniesiony poziom biomarkerów odpowiedzialnych za alzheimera. Mowa tutaj o fosforylowanym białku tau, a konkretnie o jego odmianie p-tau217. Jest ono od dawna wykorzystywane w testach diagnostycznych choroby Alzheimera. A noworodki mają go więcej niż cierpiący na alzheimera.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy